Spyware به یک سری از نرم افزارهای مزاحم و دردسرساز گفته می شود که بخشی از کنترل کامپیوتر را بدون رضایت کاربر بدست می گیرد و گاه اطلاعات شما را می دزدند.
Spyware نرم افزاری که فقط اطلاعات شما را بدزدد، نیست بلکه آزار و اذیت هایی هم دارد که در ویروسها و کرمهای قدیمی تر وجود نداشت. مثلاً هنگامی که در حال کار با کامپیوتر خود هستید ناگهان به ناخواسته یک لوگوی تبلیغاتی در برابر شما ظاهر می شود. این نوع خاصی از Spyware هاست که با نام adware شناخته می شوند.
موضوع دیگری که باید در مورد Spyware ها بدانید این است که بعضی افراد کرم ها و ویروسها را برای سرگرمی تولید می کنند ولی Spyware ها معمولاً برای منافع مالی نوشته می شوند. و معمولاً قربانی را با وعده هایی مانند شما مقدار زیادی پول برنده شده اید و غیره به دام می اندازند یا حتی پیغام می دهند که سیستم شما نا ایمن است و همکنون به ویروس آلوده شده است و از شما می خواهد روی یک آیکون کلیک کنید تا مشکل سیستم سما را حل کند ولی مشکل دقیقا از همینجا شروع می شود.
در سالهای اخیر حمله کنندگان کامپیوتری تمرکز خود را از سرگرمی به پول در آوردن با هزینه افراد دیگر قرار داده اند. Spyware ها یکی از قابل توجه ترین تهدیدهای کامپیوتری هستند. بله گفتیم قابل توجه، چون آنها اغلب طوری طراحی شده اند که یا مقابله با آنها و یا پیدا کردن آنها سخت است. Spyware به صورت صفحه بانکی گشوده می شود تا اطلاعات بانکی شما را بدزدد. همانطور که داد و ستد اینترنتی بیشتر می شود سوء استفاده از آنها هم بیشتر می شود.
Spyware چگونه کار می کند؟
دنیای Spyware ها بسیار گسترده است و مکانیزم عملکرد آن هم بسیار گسترده است. در اینجا چند نوع از آنها را که در اینترنت بیشتر مشاهده شده اند، ذکر می کنیم:
ـــ حمله به مرورگرها (هک اینترنت اکسپلورر، کنترل Active X و ...)
ـــ Bot ها و rootkit ها (که به دیگران اجازه می دهند سیستم شما را از راه دور کنترل کنند.)
ـــ Keylogger ها (هر بار که رمز عبوری را وارد می کنید آنرا ذخیره می کنند یا اطلاعات حساس شما را به سرقت می برند.)
ـــ مجموعه نرم افزارهای مزاحم (مزاحمتهای گوناگونی که در حین کار با کامپیوتر برایتان ایجاد می کنند.)
ـــ Adware ها (در مرورگر یا صفحه نمایش شما اجرا می شوند تا تبلیغاتی را به اجبار برایتان نمایش دهند.)
Spyware ها را می توانید بوسیله نرم افزارهای از بین برنده مجانی شناسایی کنید ولی معمولاً برای از بین بردن آن باید پول بپردازید یا به عبارت دیگر آن نرم افزار را خریداری کنید. و جالب است بدانید بیشتر آنتی ویروسها نمی توانند جلوی Spyware ها را بگیرند. علت این است که Spyware ویروس نیست. ویروس یک برنامه یا قسمتی از کداست که بدون اینکه متوجه شوید وارد کامپیوتر شما می شود و بر خلاف خواسته شما عمل می کند. ولی Spyware زمانی وارد کامپیوتر شما می شود که روی اجازه نامه آن با عنوان I Agree کلیک کنید. بنابراین Spyware ها با علم و اجازه شما وارد کامپیوتر شما می شوند و بنابراین یک ویروس نیستند. بنابراین مراقب باشید تا روی هر لینک یا آیکون مشکوکی کلیک نکنید.