اما مکانیسمها: ابتلا به سرماخوردگی از دو حال خارج نیست:
الف) از یک فرد سرماخورده دریافت کنید.
ب) خودتان دچار شوید.
در هر حالت، ویروسهایی در نواحی حلق انسان وجود دارند که در حالت عادی تعداد آنها کم است و مکانیسمهای دفاعی بدن فعالیت آنها را به شدت تحت کنترل دارند. وقتی که شما در معرض رودرویی با یک شخص مبتلا قرار میگیرید حجم بسیار زیادی از این ویروسها به ناحیه حلق شما وارد شده و به سرعت تکثیر میشوند. در نتیجه سیستم دفاعی توان و زمان لازم را برای کنترل آنها ندارد.
چگونه خودبهخود دچار میشویم؟
الف) وقتی که درجه حرارت ناحیه حلق به یکباره پایین بیافتد (مثلا در هنگام پاییز یا روزهایی که نسبت به روز قبل به یکباره افت دما داریم).
ب) قرار گرفتن در دمای بسیار پایین.
ختم ماجرا همین اول
قبل از پرداختن به روشهای رهاییبخش، بهتر است یک نکته را به خاطر بسپارید که سرماخوردگی را نمیتوان درمان کرد و باید دوره زمانی فعالیت ویروس و واکنش بدن نسبت به آن به طور طبیعی طی شود؛ دورهای که معمولاً ده روز طول میکشد، اما فراموش نکنید که میتوان این مراحل و دوره زمانی را کوتاه کرد و به عبارتی سرعت بخشید.
سرما نخوردن به هشت شرط
1. از افرادی که مبتلا به سرماخوردگی هستند دوری کنید به خصوص در فازی که بیماری آنها فعال و شدید است. آنها یک مخزن متحرک ویروس هستند. از آنها بخواهید حتماً با دستمالی جلوی مجاری تنفسی خود را بگیرند. هرگز با این افراد در یک مکان بسته به سر نبرید.
2. در زمانها و مکانهایی که درجه برودت هوا بسیار پایین است سعی کنید رفت و آمد بیهوده نکنید. تنها کارهای ضروری خود را انجام دهید و کارهای دیگر را به روز دیگری موکول کنید.
3. اگر مجبورید در هوای سرد بیرون بروید، کار سادهای انجام دهید: مکانی را که محل شروع بیماری است، محافظت کنید! کجا؟ حفره دهان و سینوسهای سر و صورت. چگونه؟ با استفاده از یک شال گردن که موجب گرم نگه داشته شدن حلق، بینی و حنجره میشود (مکانهایی که ویروس در آنجا تکثیر میشود). همچنین استفاده از یک هدبند (که سینوسهای پیشانی را میپوشاند) بسیار مفید است.
4. میوه و سبزی فراموش نشود. انتخاب یک رژیم غذایی سالم، متنوع و متعادل بهترین راه برای قوی نگاه داشتن سیستم ایمنی بدن است. طی فصلهای سرد سال، خوردن میوه و انواع سبزی را فراموش نکنید حتی میتوانید با برخی سبزیها مانند هویج و کلم سوپ نیز درست کنید.
5. خوب بخوابید. برای سالم بودن باید به اندازه کافی خوابید. در فصل سرد بهتر است شبها زودتر بخوابید تا صبح سرحالتر باشید.
6. به اندازه، لباس بپوشید. اغلب با وزش اولین باد سرد تا میتوانیم لباس میپوشیم تا خود را گرم نگه داریم، اما کارشناسان معتقدند که باید به اندازه و درست لباس پوشید. درباره گرم کردن بیش از حد خانه یا اتاق کار نیز دقت کنید زیرا گرمای بیش از حد هم رخوت میآورد و هم میتواند سبب بیمار شدن شما در صورت خروج از محل شود.
7. به قوانین زمستان احترام بگذارید. برای آنکه ویروس آنفلوآنزا به سراغتان نیاید مرتب دستان خود را پیش از غذا خوردن و پس از رفتن به دستشویی، یا دست دادن به دیگران بشویید. هر بار که آب بینیتان را میگیرید، دستمال آلوده را درون سطل آشغال بیندازید.
8. به طور مرتب ورزش کنید. یک فعالیت مرتب بدنی سیستم ایمنی را تقویت میکند. در ضمن با ورزش کردن میتوانید با شرایط استرسزا هم بهتر مقابله کنید.
علایم اولیه زکام شروع شده، چهکار کنیم؟
ساده است. سریعاً میتوانید جلوی رشد و گسترش آن را بگیرید. تنها کافی است ناحیه حلق خود را برای میکروبها تبدیل به جهنم کنید! برای این کار کافی است از محلول آب و نمک استفاده کنید. نمک میتواند محیط رشد میکروبها را مختل کند. همچنین از مایعات گرم استفاده کنید. میکروبها اصلاً از گرمای جهنمی حلق شما خشنود نمیشوند!
وقتی مبتلا شدیم چهکار کنیم؟ در کنار اقداماتی که گفتیم استراحت، اصلی اساسی است. استراحت کافی در بستر، این فرصت را به بدن شما میدهد تا بتواند در برابر میکروبها دفاع جانانهای انجام دهد.
آیا به پزشک مراجعه کنیم؟
گلودردهای چرکی حتماً نیاز به مراجعه و تجویز آنتیبیوتیک دارند. آنها را جدی بگیرید، اما سرماخوردگی ساده الزامی به مراجعه ندارد، اگرچه برای تسریع روند بهبود میتوان دارو استفاده کرد. در پزشکی به این نوع درمانها میگویند «درمانهای حمایتی». این عبارت در مقابل «درمانهای ریشهای» بهکار برده میشود. در گلودردهای چرکی شما نیاز به درمان ریشهای (تجویز آنتیبیوتیک) دارید اما در سرماخوردگی ساده، طب نوین میگوید فقط درمان حمایتی. یعنی اینکه بدن خودش دفاع لازم را در برابر بیماری انجام میدهد و داروها تنها نقشی که دارند کمک به بدن است تا این مرحله آسانتر طی شود.
نشانههای این مرض چیست؟
بیش از 200 نوع ویروس شناخته شده که بر دستگاه تنفسی فوقانی اثر کرده و سبب سرماخوردگی میشوند. در بیشتر موارد، سرماخوردگیها خفیف بوده و به طور معمول در طی یک هفته بهبود مییابند.
سرماخوردگی معمولی با حساسیت (آلرژی) و آنفلوآنزا متفاوت است. آنفلوآنزا () نامی است که به عفونت ویروسی بسیار شدید نسبت داده میشود و این عفونت نیز بر دستگاه تنفسی فوقانی تأثیر میگذارد. نام آنفلوآنزا از این باور قدیمی منشأ میگیرد که این بیماری را ناشی از تأثیرات ماوراءالطبیعه میدانستهاند.
علایم سرماخوردگی به طور معمول دو تا سه روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر میشود. شایعترین علائم شامل: گلودرد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، سرفه، عطسه و درد در قسمتهای دست و پا است. خستگی، ریزش آب از چشمها و اشکال در خوابیدن نیز ممکن است رخ دهد.
در صورتی که علائم، بیش از یک هفته باقی بمانند و با سردرد شدید، ضعف، از دست دادن اشتها و تشنگی همراه شوند، احتمال اینکه بیماری به علت ویروس آنفلوآنزا باشد بیشتر است. بروز تب نیز به طور معمول شایع است. باید توجه کرد که در موارد عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی، علت بیماری را نمیتوان برطرف کرد و فقط درمان علائم امکانپذیر است.
چه غذاهایی برای سرماخوردگی مفید هستند؟
مواد غذایی مفید برای درمان سرماخوردگی شامل موارد زیر است:
1. ویتامین : منابع غذایی اصلی تأمینکننده ویتامین شامل: مرکبات (پرتقال، گریپفروت، انواع لیمو و نارنگی)، انواع توت، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، توت فرنگی و سبزیجات برگ سبز همچون انواع کلم.
دریافت زیاد و منظم ویتامین به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک میکند.
2. غلات سبوسدار و حبوبات، منابع غذایی مناسب و یکی از ویتامینهای گروه به نام پانتوتنیک اسید هستند. کمبود پانتوتنیک اسید، سبب بروز عفونتهای مکرر دستگاه تنفسی فوقانی میشود.
3. سیر، دارای آهن، روی و آلیسین () است که سبب تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونتهای ویروسی میشود.
4. ماهی قباد، قزلآلا، ساردین و ماهیهای روغنی منبع غنی اسیدهای چرب اُمگا-3 هستند. همچنین تخم کتان و روغن شاهدانه نیز از دیگر منابع خوب اُمگا-3 هستند، که مصرف آنها به تقویت بدن و کوتاه شدن مدت بهبودی کمک میکند.
5. دانه کنجد، تخمه کدو حلوایی و آفتابگردان منابع غنی اسیدهای چرب اُمگا-6 هستند. این اسیدهای چرب به سلولهای دستگاه تنفسی در مبارزه علیه عفونتهای سرماخوردگی کمک میکنند.
6. جگر، کره و تخممرغ منابع ویتامین هستند. هویج، انبه، سیب زمینی، زردآلو، کدوحلوایی و سبزیجات سبز تیره نیز تأمینکننده بتاکاروتن هستند که در بدن به ویتامین تبدیل میشوند. عفونتهای مکرر تنفسی در کودکان با کاهش ذخایر ویتامین مرتبط است.
7. گوشت، شیر، غلات و حبوبات، تأمینکننده ویتامینهای و پانتوتنیک اسید هستند که برای تأمین سلامتی سیستم ایمنی از اهمیت بسیاری برخوردارند.
8. گوشتهای قرمز بدون چربی و غلات سبوسدار حاوی روی هستند. سایر منابع غذایی حاوی روی شامل: جوانه گندم، آجیل، بادام زمینی، گردو، جگر، مرغ، بوقلمون، ماهی، میگو، تخممرغ، لوبیا خشک، شیر و لبنیات است. روی، یک ماده معدنی مورد نیاز برای سیستم ایمنی است.
بُخور بُخور!
استفاده از بُخور به رفع گرفتگی بینی کمک میکند. برای این کار، برای ده دقیقه سرتان را روی بخارهای متصاعد یک ظرف آب در حال جوشیدن بگیرید. بهتر است دستمال یا حولهای را روی سر بگذارید و این عمل را سه بار در روز تکرار کنید. میتوانید مقداری روغن مِنتول (MENTHOL) یا عصاره اوکالیپتوس به آب در حال تبخیر اضافه کنید تا عمل تنفس را تسهیل کند.
واکسن سرماخوردگی داریم؟
واکسنهایی برای پیشگیری از بروز سرماخوردگی در بازار پزشکی وجود دارد، اما با توجه به تعداد و انواع گوناگون ویروسهای سرماخوردگی و پیچیدگی فوقالعاده ساختار این ویروسها، واکسنهای موجود تنها درصد کمی از ویروسها را شامل میشود و مصونیت نسبی ایجاد میکند.
این واکسنها بیشتر برای آن دسته از افرادی که دچار بیماریهای مزمن تنفسی مانند برونشیت مزمن و آسم هستند در آغاز فصل سرما توصیه میشود.
به هر حال توصیه میکنیم همانطوری که پیشگیری در برابر تمام بیماریها بهترین و مؤثرترین درمان به شمار میآید، درخصوص سرماخوردگی نیز رعایت نکات بهداشتی و رعایت دقیق راههای پیشگیری بهترین درمان است.
چند نکته درباره قرص سرماخوردگی:
نام آشناترین دارویی که این روزها مصرف آن نیز زیادتر شده، قرص سرماخوردگی بزرگسالان یا همان ادالتکولد است.
این قرص، ترکیبی است از سه داروی استامینوفن، فنیلافرین و کلرفینرامین.
از قرص ادالتکولد در درمان علایم سرماخوردگی و آنفلوآنزا، سینوزیت و آلرژی استفاده میشود. میزان مصرف آن بنا به دستور پزشک است، اما بهطور معمول برای بزرگسالان یک یا دو قرص هر چهار تا شش ساعت است. در کودکان نیز یک قرص هر چهار ساعت استفاده میشود.
گفتیم که قرص سرماخوردگی بزرگسالان از سه جزء تشکیل شده است، بنابراین عوارض دارویی این سه دارو میتواند، از عوارض مهم این دارو باشد. این عوارض میتواند، دستگاههای عصبی مرکزی، گوارشی، پوست و خون را درگیر کند بنابراین تحریکپذیری، گیجی و خوابآلودگی از مهمترین عوارض مصرف این دارو است.
مصرف قرص سرماخوردگی بزرگسالان با داروهای فنیتوئین، ریفامپین و کاربامازپین تداخل دارویی دارد، بنابراین در صورت مصرف هر کدام از این داروها به پزشکتان اطلاع دهید تا میزان کمتری قرص تجویز کند.
قرص سرماخوردگی بزرگسالان به دلیل داشتن کلرفنیرامین میتواند، سبب خوابآلودگی شود، بنابراین توصیه میکنیم از رانندگی و فعالیتهایی که نیاز به دقت زیاد دارد تا چند ساعت پس از مصرف دارو، خودداری کنید.
بیماران مبتلا به پرفشاری خون و بیماریهای قلبی به ویژه بیماریهای عروق قلب و نارسایی قلبی و کسانی که دچار تنگینفس شدهاند، باید با مشورت پزشک و با احتیاط از قرص سرماخوردگی بزرگسالان استفاده کنند زیرا این قرص دارای منقبضکنندههای عروقی است و با تنگ کردن عروق موجب تشدید بیماریهای قلبی میشود.
یک هشدار
یکی از عادتهای اشتباه مردم این است که در هنگام سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، دستمالی را که برای عطسه یا سرفه استفاده کردهاند در جیب یا دست خود نگه میدارند و مجدداً آن را مورد استفاده قرار میدهند. این راه بسیار سادهای است که عوامل بیماری دوباره به بدن انتقال یابند و بتوانند باعث تشدید بیماری شوند. بیماران باید دستمال مورد استفاده را پس از یک بار مصرف فوراً دور بیندازند. یک اشتباه معمول دیگر آن است که با فشار، بینی خود را در یک دستمال تمیز میکنند. فشار هوا باعث میشود که مقداری از ترشحات بینی که حاوی ویروسها و میکروبها هستند به سینوسهای زیر چشم انتقال داده شده و باعث عفونت سینوسی شود.
ویروس باهوش!
در علم ژنتیک، ویروس سرماخوردگى از هوشمندترین نوع ویروسها به شمار مىآید. به دلیل آنکه این ویروس به سرعت نسبت به آنتىبیوتیکها مقاوم مىشود. ویروس سرماخوردگى در یک پوشش یا کپسول مخصوص قرار گرفته است که از ویروس محافظت میکند. با از بین رفتن این پوشش، ویروس نیز از بین مىرود. آنتىبیوتیکها نیز این پوشش را مورد حمله قرار مىدهند. حال اگر ساختمان این پوشش کمى تغییر کند ویروس به نوع جدیدى تبدیل مىشود که براى از بین بردن آن نیاز به آنتىبیوتیک جدید و یا مصرف همزمان چندین آنتىبیوتیک است.
ویروس هوشمند بیمارى سرماخوردگى هر سال پوشش خود را کمى تغییر مىدهد. بدین ترتیب با وجود پیشرفتهاى چشمگیر علم پزشکى، سرماخوردگى یک بیمارى جدى و خطرناک به شمار میآید که مىتواند زمینه ابتلا به سایر بیماریها مثلسینوزیت یا عفونتهاى ریوى را در فرد بیمار افزایش دهد. حتی در سنین بالاى 60 سال سرماخوردگىهاى ویروسى میتوانند به مرگ بیمار منجر شوند.
بخند تا سرما نخوری!
طی یک بررسی معلوم شد افرادی که خوشحال و شاد هستند، کمتر از افراد افسرده و عصبانی دچار سرماخوردگی میشوند.
محققین ثابت کردند کسانی که احساس خوبی در درون خود دارند، کمتر علائم سرماخوردگی را از خود نشان میدهند. گروهی از محققان سطح خوشحالی را در 334 نفر ارزیابی کردند. این افراد احساس خود را هنگام آرامش، شادمانی و احساس انرژی زیاد و نیز هنگام افسردگی، اضطراب، خصومت و کینه با کسی بیان کردند. سپس این پژوهشگران یک نوع ویروس سرماخوردگی به نام «رینو ویروس» () اطراف بینی این افراد در هوا رها کردند و دریافتند افرادی که احساس خوبی نسبت به خودشان داشتهاند کمتر و افرادی که احساس بدی نسبت به خود و دیگران داشتهاند، بیشتر دچار سرماخوردگی شدند.
هر چند که افراد آرام و شادمان کمتر علائم سرماخوردگی را نشان دادند، ولی میزان رشد این ویروس در هر دو گروه یکسان بود. دانشمندان بیان کردند بدن افرادی که دارای روحیه خوبی هستند، در پاسخ به عفونت ویروسی کمتر تحریک میشود و مواد کمتری در پاسخ به این عفونت ترشح میکند.
لطفاً جلو نیا!
قطرههای ریز عطسه یا سرفه حدوداً تا مسافت 30 سانتیمتری پراکنده میشوند. محققان میگویند اگر یکی از این قطرهها روی چشم یا بینی شما قرار بگیرد، چند روز بعد به بیماری سرماخوردگی مبتلا میشوید. هرگاه در آسانسور با فردی که سرفه میکند مواجه شدید، رویتان را برگردانید. افراد مبتلا هم باید بکوشند آرام و آهسته سرفه کنند تا سرماخوردگیشان به دیگران منتقل نشود این اصل را باید به کودکان هم آموزش داد.
یک توصیه هم برای خانم خانه
اسکاچهای ظرفشویی را ضد عفونی کنید. بیشتر میکروبهای سرماخوردگی از آشپزخانه منتقل میشوند و یکی از مهمترین عوامل هم اسکاچهای ظرفشویی هستند که برای رشد و نمو میکروبهای سرماخوردگی محیطی گرم و مرطوب را فراهم میکنند.
بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی، روزی دو تا سه مرتبه این اشیاء را در جریان آب جوش قرار دهید. اگر یکی از اعضای خانواده بیمار است، برای احتیاط بیشتر بهتر است تمام لوازم منزل را که بیشتر با آنها در تماس هستند، ضدعفونی کنید.
یک داروی ارزان ارزان
بسیاری از پزشکان معتقدند: غرغره کردن با آب نمک گرم برای تسکین گلودرد فوقالعاده مؤثر است (یک قاشق چایخوری نمک برای هر لیوان آب).
نوشیدن «چای و عسل» هم برای التیام گلودرد تأثیر بهسزایی دارد.
سوپ کمچربی بخورید
مایعات گرم در بی اثر کردن ویروس سرماخوردگی نقش مهمی دارند و نوعی مُسکن محسوب میشوند. سوپ جوجه برای تسکین این بیماری تأثیر فوقالعادهای دارد. این سوپ حاوی پروتئین، ویتامین و مواد معدنی است، که همگی به از بین بردن ویروس سرماخوردگی کمک میکنند.
این طفل کوچک را بپوشان
سرماخوردگی شایعترین بیماری عفونی در انسان است. بچههای کوچکتر از 5 سال مستعدترین گروه سنی برای ابتلا به این بیماری هستند. استعداد ابتلا به طور تدریجی از 5 سالگی تا 20 سالگی کاهش مییابد و سپس ثابت میماند. گفته میشود به طور متوسط، هر کدام از افراد جامعه، در طول یک سال بین 3 تا 5 بار دچار سرماخوردگی میشوند.
سرما بخورید آنتیبیوتیک نخورید
درمان سرماخوردگی، درمان علایم بیماری است. یعنی دارویی برای خود بیماری وجود ندارد و داروها فقط علایم را تخفیف میدهند، تا دوره بیماری طی شود. تأثیر استراحت، نوشیدن مایعات کافی و رژیم غذایی به همان اندازه داروهای شناخته شده است.
در یک سرماخوردگی هیچ موردی برای استفاده از آنتیبیوتیکها وجود ندارد. مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها گذشته از اینکه از نظر اقتصادی باعث خسارات زیادی به کشور میشود، باعث ایجاد مقاومت دارویی باکتریها هم میشود. نمونه واضح آن دارویی مشهور به نام آمپیسیلین است که تا چند سال پیش بر اغلب عفونتهای تنفسی فوقانی مؤثر بود، اما امروزه به دلیل اینکه بسیاری از باکتریها به آن مقاوم شدهاند، دیگر کمتر استفاده میشود.
چند باور غلط درباره سرماخوردگی کودکان
1. بالاخره این سیگار لعنتی به درد خورد!
برخی از والدین با دود سیگار سعی در کاهش درد گوش دارند در حالی که این کار اصلاً فایده ندارد. البته گرم کردن ناحیه دردناک کمی تسکیندهنده است، منتها دود سیگار به ویژه اگر کودک آلرژی داشته باشد، بیماری او را تشدید میکند.
2. تو کماشتها شدهای غذای بیشتری بخور!
خیر، در اینجا مادر باید تعداد دفعات غذا دادن را بیشتر کند، نه اینکه او را وادار به خوردن غذای بیشتری در یک وعده کند.
اگر کودک شیرخوار بود، باید فواصل شیردهی کمتر شود. از مایعات زیاد استفاده شود. محدودیت غذایی را هم برای کودک ایجاد نکنیم البته اگر آلرژی در کار نبود، چون کودک در این دوره کماشتها است و با محدودیت غذایی ممکن است زیاد وزن از دست بدهد.
3. وای! کودکم تشنج نکند
مقدار تب در سرماخوردگیها خفیف است و در ضمن، کودک زیر شش ماه هنگام تب به هیچوجه تشنج نمیکند، مگر این که بیماری دیگری در کار باشد.
اینجا آنجا همهجا
ویروسهای سرماخوردگی در همهجا وجود دارد، حتی روی کنترل تلویزیون یا کلید برق. ویروسها معمولاً از طریق تماس دست آلوده با چشم و بینی وارد بدن میشود و به مدت سه ساعت بر روی اشیاء زنده میمانند. ویروس به تنهایی از طریق هوا انتقال نمییابد. فرد مبتلا به هر شیء که دست بزند آن را آلوده میکند. پس یادتان باشد در هر فرصتی دستتان را بشویید.
چند نسخه هم از حکیمباشی
* یک قاشق دسرخوری از گیاه خشک مرزنگوش را در یک لیوان آب جوش، ده دقیقه دم کرده، روزی دو یا سه فنجان بنوشید. هنگام ابتلا به زکام بهتر است چند قطره از این دم کرده را در بینی بچکانید و با آن داخل بینی را شستوشو دهید. همچنین بخور مرزنگوش هوا را از میکروبها پاک کرده و پشه و حشرات را فراری میدهد.
گلها و گیاهان شفابخش، ص217
* آویشن تازه و خشک را در عفونتهای ریوی و زکام مصرف میکنند. باید یک مشت آویشن را در یک لیتر آب جوشانده، و آن را صاف کرد و 250 گرم عسل به آن اضافه نمود و هر روز چهار تا شش قاشق آن را مصرف کرد.
* از پیاز نوشابهای گوارا میسازند که در موقع ابتلا به گریپ و پس از آن، آن را مصرف میکنند. برای تهیه این نوشابه باید دو پیاز متوسط را به قطعات و برشهای نازکی ببرید آن را در نیم لیتر آب یک شب خیس کرده و هر روز یک لیوان کوچک در فاصله صرف غذا و شب به موقع خواب از آن مصرف کنید.
طبیب خانواده، ص301
* انجیر برای نرم کردن سینه و رودهها دارای خاصیت معروفی است و اگر چهل تا 120 گرم انجیر خشک را با یک لیتر آب بجوشانید، جوشاندهای به دست میآید که برای زکامهای شدید و تورم حنجره مفید است.
میوهها و سبزیهای شفابخش، ص167
* خرما، سرشار از ویتامینهای C، B، A، و دارای کلسیم، فسفر، آهن و منیزیوم است. مزه شیرین و خاصیت دفع خلط آن زیاد است به همین جهت 60 گرم آن را در یک لیتر آب میجوشانند و جوشانده آن را در مورد زکام، دردگلو و تمام عفونتهای ریوی مصرف میکنند.
همان، ص170
* پاچه گوسفند برای خشونت زبان، سینه و حلق و سرفه حار نافع است.
نجات از مرگ مصنوعی، ج5، ص98
* تخمه آفتابگردان، درمان سرفه [است] و اخلاط را نرم میکند.
اعجاز خوراکیها، ص135
* عدس را در آب بپزید و آب آن را بخورید تا سینه شما را نرم کند. زیاد خوردن آن زیانآور است.
اسرار خوراکیها،ص239
* سنجد، برای سینه بسیار مفید است. همچنین انواع کدو نرمکننده سینه و خنککننده میباشد.
همان، ص235
* شلغم، غذای بسیار مفیدی است که قوه بینایی را تقویت و اخلاط سینه را سهل و آسان میکند و برای رفع سرماخوردگی بسیار مفید است.
اعجاز خوراکیها، ص145
* اگر شلغم را خورد کنند و 100 گرم آن را در یک لیتر شیر یا آب بجوشانند، نوشابهای به دست میآید که برای سینه فوقالعاده مفید است. همچنین میشود وسط شلغم را گود کرده و در گودی آن شکر ریخت، پس از مدتی شربت غلیظی در آنجا به وجود میآید که بچهها آن را خیلی دوست دارند.
میوهها و سبزیهای شفابخش، ص63
‹ اربعین حسینی(20 صفر)
بالا
تجربههای زندگی ›
-->
به همین سادگی سرماخوردگی
اجازه دهید ابتدا بسیار ساده و مختصر درباره مکانیسم سرماخوردگی توضیح بدهیم: سرماخوردگی علتهای متفاوتی دارد. در بیشتر موارد، سرماخوردگی علت ویروسی دارد. هرگاه کلمه ویروس را در جایی شنیدید چند نکته را فراموش نکنید:
1. ویروس، احتیاج به دارو جهت ریشهکنی ندارد(مگر در موارد خاص).
2. برای درمان یک بیماری ویروسی نباید از آنتیبیوتیک استفاده کرد(به جز چند استثناء).
3. هر بیماری با منشأ ویروسی یک الگوی مشخص و ثابت دارد؛ شروع میشود و تمام میگردد! به عبارتی حتی بدون هیچگونه درمان دارویی نیز میتواند بهبود یابد (اجازه دهید اینقدر تکرار نکنم: به جز چند استثناء!).
اما مکانیسمها: ابتلا به سرماخوردگی از دو حال خارج نیست:
الف) از یک فرد سرماخورده دریافت کنید.
ب) خودتان دچار شوید.
در هر حالت، ویروسهایی در نواحی حلق انسان وجود دارند که در حالت عادی تعداد آنها کم است و مکانیسمهای دفاعی بدن فعالیت آنها را به شدت تحت کنترل دارند. وقتی که شما در معرض رودرویی با یک شخص مبتلا قرار میگیرید حجم بسیار زیادی از این ویروسها به ناحیه حلق شما وارد شده و به سرعت تکثیر میشوند. در نتیجه سیستم دفاعی توان و زمان لازم را برای کنترل آنها ندارد.
چگونه خودبهخود دچار میشویم؟
الف) وقتی که درجه حرارت ناحیه حلق به یکباره پایین بیافتد (مثلا در هنگام پاییز یا روزهایی که نسبت به روز قبل به یکباره افت دما داریم).
ب) قرار گرفتن در دمای بسیار پایین.
ختم ماجرا همین اول
قبل از پرداختن به روشهای رهاییبخش، بهتر است یک نکته را به خاطر بسپارید که سرماخوردگی را نمیتوان درمان کرد و باید دوره زمانی فعالیت ویروس و واکنش بدن نسبت به آن به طور طبیعی طی شود؛ دورهای که معمولاً ده روز طول میکشد، اما فراموش نکنید که میتوان این مراحل و دوره زمانی را کوتاه کرد و به عبارتی سرعت بخشید.
سرما نخوردن به هشت شرط
1. از افرادی که مبتلا به سرماخوردگی هستند دوری کنید به خصوص در فازی که بیماری آنها فعال و شدید است. آنها یک مخزن متحرک ویروس هستند. از آنها بخواهید حتماً با دستمالی جلوی مجاری تنفسی خود را بگیرند. هرگز با این افراد در یک مکان بسته به سر نبرید.
2. در زمانها و مکانهایی که درجه برودت هوا بسیار پایین است سعی کنید رفت و آمد بیهوده نکنید. تنها کارهای ضروری خود را انجام دهید و کارهای دیگر را به روز دیگری موکول کنید.
3. اگر مجبورید در هوای سرد بیرون بروید، کار سادهای انجام دهید: مکانی را که محل شروع بیماری است، محافظت کنید! کجا؟ حفره دهان و سینوسهای سر و صورت. چگونه؟ با استفاده از یک شال گردن که موجب گرم نگه داشته شدن حلق، بینی و حنجره میشود (مکانهایی که ویروس در آنجا تکثیر میشود). همچنین استفاده از یک هدبند (که سینوسهای پیشانی را میپوشاند) بسیار مفید است.
4. میوه و سبزی فراموش نشود. انتخاب یک رژیم غذایی سالم، متنوع و متعادل بهترین راه برای قوی نگاه داشتن سیستم ایمنی بدن است. طی فصلهای سرد سال، خوردن میوه و انواع سبزی را فراموش نکنید حتی میتوانید با برخی سبزیها مانند هویج و کلم سوپ نیز درست کنید.
5. خوب بخوابید. برای سالم بودن باید به اندازه کافی خوابید. در فصل سرد بهتر است شبها زودتر بخوابید تا صبح سرحالتر باشید.
6. به اندازه، لباس بپوشید. اغلب با وزش اولین باد سرد تا میتوانیم لباس میپوشیم تا خود را گرم نگه داریم، اما کارشناسان معتقدند که باید به اندازه و درست لباس پوشید. درباره گرم کردن بیش از حد خانه یا اتاق کار نیز دقت کنید زیرا گرمای بیش از حد هم رخوت میآورد و هم میتواند سبب بیمار شدن شما در صورت خروج از محل شود.
7. به قوانین زمستان احترام بگذارید. برای آنکه ویروس آنفلوآنزا به سراغتان نیاید مرتب دستان خود را پیش از غذا خوردن و پس از رفتن به دستشویی، یا دست دادن به دیگران بشویید. هر بار که آب بینیتان را میگیرید، دستمال آلوده را درون سطل آشغال بیندازید.
8. به طور مرتب ورزش کنید. یک فعالیت مرتب بدنی سیستم ایمنی را تقویت میکند. در ضمن با ورزش کردن میتوانید با شرایط استرسزا هم بهتر مقابله کنید.
علایم اولیه زکام شروع شده، چهکار کنیم؟
ساده است. سریعاً میتوانید جلوی رشد و گسترش آن را بگیرید. تنها کافی است ناحیه حلق خود را برای میکروبها تبدیل به جهنم کنید! برای این کار کافی است از محلول آب و نمک استفاده کنید. نمک میتواند محیط رشد میکروبها را مختل کند. همچنین از مایعات گرم استفاده کنید. میکروبها اصلاً از گرمای جهنمی حلق شما خشنود نمیشوند!
وقتی مبتلا شدیم چهکار کنیم؟ در کنار اقداماتی که گفتیم استراحت، اصلی اساسی است. استراحت کافی در بستر، این فرصت را به بدن شما میدهد تا بتواند در برابر میکروبها دفاع جانانهای انجام دهد.
آیا به پزشک مراجعه کنیم؟
گلودردهای چرکی حتماً نیاز به مراجعه و تجویز آنتیبیوتیک دارند. آنها را جدی بگیرید، اما سرماخوردگی ساده الزامی به مراجعه ندارد، اگرچه برای تسریع روند بهبود میتوان دارو استفاده کرد. در پزشکی به این نوع درمانها میگویند «درمانهای حمایتی». این عبارت در مقابل «درمانهای ریشهای» بهکار برده میشود. در گلودردهای چرکی شما نیاز به درمان ریشهای (تجویز آنتیبیوتیک) دارید اما در سرماخوردگی ساده، طب نوین میگوید فقط درمان حمایتی. یعنی اینکه بدن خودش دفاع لازم را در برابر بیماری انجام میدهد و داروها تنها نقشی که دارند کمک به بدن است تا این مرحله آسانتر طی شود.
نشانههای این مرض چیست؟
بیش از 200 نوع ویروس شناخته شده که بر دستگاه تنفسی فوقانی اثر کرده و سبب سرماخوردگی میشوند. در بیشتر موارد، سرماخوردگیها خفیف بوده و به طور معمول در طی یک هفته بهبود مییابند.
سرماخوردگی معمولی با حساسیت (آلرژی) و آنفلوآنزا متفاوت است. آنفلوآنزا () نامی است که به عفونت ویروسی بسیار شدید نسبت داده میشود و این عفونت نیز بر دستگاه تنفسی فوقانی تأثیر میگذارد. نام آنفلوآنزا از این باور قدیمی منشأ میگیرد که این بیماری را ناشی از تأثیرات ماوراءالطبیعه میدانستهاند.
علایم سرماخوردگی به طور معمول دو تا سه روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر میشود. شایعترین علائم شامل: گلودرد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، سرفه، عطسه و درد در قسمتهای دست و پا است. خستگی، ریزش آب از چشمها و اشکال در خوابیدن نیز ممکن است رخ دهد.
در صورتی که علائم، بیش از یک هفته باقی بمانند و با سردرد شدید، ضعف، از دست دادن اشتها و تشنگی همراه شوند، احتمال اینکه بیماری به علت ویروس آنفلوآنزا باشد بیشتر است. بروز تب نیز به طور معمول شایع است. باید توجه کرد که در موارد عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی، علت بیماری را نمیتوان برطرف کرد و فقط درمان علائم امکانپذیر است.
چه غذاهایی برای سرماخوردگی مفید هستند؟
مواد غذایی مفید برای درمان سرماخوردگی شامل موارد زیر است:
1. ویتامین : منابع غذایی اصلی تأمینکننده ویتامین شامل: مرکبات (پرتقال، گریپفروت، انواع لیمو و نارنگی)، انواع توت، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، توت فرنگی و سبزیجات برگ سبز همچون انواع کلم.
دریافت زیاد و منظم ویتامین به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک میکند.
2. غلات سبوسدار و حبوبات، منابع غذایی مناسب و یکی از ویتامینهای گروه به نام پانتوتنیک اسید هستند. کمبود پانتوتنیک اسید، سبب بروز عفونتهای مکرر دستگاه تنفسی فوقانی میشود.
3. سیر، دارای آهن، روی و آلیسین () است که سبب تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونتهای ویروسی میشود.
4. ماهی قباد، قزلآلا، ساردین و ماهیهای روغنی منبع غنی اسیدهای چرب اُمگا-3 هستند. همچنین تخم کتان و روغن شاهدانه نیز از دیگر منابع خوب اُمگا-3 هستند، که مصرف آنها به تقویت بدن و کوتاه شدن مدت بهبودی کمک میکند.
5. دانه کنجد، تخمه کدو حلوایی و آفتابگردان منابع غنی اسیدهای چرب اُمگا-6 هستند. این اسیدهای چرب به سلولهای دستگاه تنفسی در مبارزه علیه عفونتهای سرماخوردگی کمک میکنند.
6. جگر، کره و تخممرغ منابع ویتامین هستند. هویج، انبه، سیب زمینی، زردآلو، کدوحلوایی و سبزیجات سبز تیره نیز تأمینکننده بتاکاروتن هستند که در بدن به ویتامین تبدیل میشوند. عفونتهای مکرر تنفسی در کودکان با کاهش ذخایر ویتامین مرتبط است.
7. گوشت، شیر، غلات و حبوبات، تأمینکننده ویتامینهای و پانتوتنیک اسید هستند که برای تأمین سلامتی سیستم ایمنی از اهمیت بسیاری برخوردارند.
8. گوشتهای قرمز بدون چربی و غلات سبوسدار حاوی روی هستند. سایر منابع غذایی حاوی روی شامل: جوانه گندم، آجیل، بادام زمینی، گردو، جگر، مرغ، بوقلمون، ماهی، میگو، تخممرغ، لوبیا خشک، شیر و لبنیات است. روی، یک ماده معدنی مورد نیاز برای سیستم ایمنی است.
بُخور بُخور!
استفاده از بُخور به رفع گرفتگی بینی کمک میکند. برای این کار، برای ده دقیقه سرتان را روی بخارهای متصاعد یک ظرف آب در حال جوشیدن بگیرید. بهتر است دستمال یا حولهای را روی سر بگذارید و این عمل را سه بار در روز تکرار کنید. میتوانید مقداری روغن مِنتول (MENTHOL) یا عصاره اوکالیپتوس به آب در حال تبخیر اضافه کنید تا عمل تنفس را تسهیل کند.
واکسن سرماخوردگی داریم؟
واکسنهایی برای پیشگیری از بروز سرماخوردگی در بازار پزشکی وجود دارد، اما با توجه به تعداد و انواع گوناگون ویروسهای سرماخوردگی و پیچیدگی فوقالعاده ساختار این ویروسها، واکسنهای موجود تنها درصد کمی از ویروسها را شامل میشود و مصونیت نسبی ایجاد میکند.
این واکسنها بیشتر برای آن دسته از افرادی که دچار بیماریهای مزمن تنفسی مانند برونشیت مزمن و آسم هستند در آغاز فصل سرما توصیه میشود.
به هر حال توصیه میکنیم همانطوری که پیشگیری در برابر تمام بیماریها بهترین و مؤثرترین درمان به شمار میآید، درخصوص سرماخوردگی نیز رعایت نکات بهداشتی و رعایت دقیق راههای پیشگیری بهترین درمان است.
چند نکته درباره قرص سرماخوردگی:
نام آشناترین دارویی که این روزها مصرف آن نیز زیادتر شده، قرص سرماخوردگی بزرگسالان یا همان ادالتکولد است.
این قرص، ترکیبی است از سه داروی استامینوفن، فنیلافرین و کلرفینرامین.
از قرص ادالتکولد در درمان علایم سرماخوردگی و آنفلوآنزا، سینوزیت و آلرژی استفاده میشود. میزان مصرف آن بنا به دستور پزشک است، اما بهطور معمول برای بزرگسالان یک یا دو قرص هر چهار تا شش ساعت است. در کودکان نیز یک قرص هر چهار ساعت استفاده میشود.
گفتیم که قرص سرماخوردگی بزرگسالان از سه جزء تشکیل شده است، بنابراین عوارض دارویی این سه دارو میتواند، از عوارض مهم این دارو باشد. این عوارض میتواند، دستگاههای عصبی مرکزی، گوارشی، پوست و خون را درگیر کند بنابراین تحریکپذیری، گیجی و خوابآلودگی از مهمترین عوارض مصرف این دارو است.
مصرف قرص سرماخوردگی بزرگسالان با داروهای فنیتوئین، ریفامپین و کاربامازپین تداخل دارویی دارد، بنابراین در صورت مصرف هر کدام از این داروها به پزشکتان اطلاع دهید تا میزان کمتری قرص تجویز کند.
قرص سرماخوردگی بزرگسالان به دلیل داشتن کلرفنیرامین میتواند، سبب خوابآلودگی شود، بنابراین توصیه میکنیم از رانندگی و فعالیتهایی که نیاز به دقت زیاد دارد تا چند ساعت پس از مصرف دارو، خودداری کنید.
بیماران مبتلا به پرفشاری خون و بیماریهای قلبی به ویژه بیماریهای عروق قلب و نارسایی قلبی و کسانی که دچار تنگینفس شدهاند، باید با مشورت پزشک و با احتیاط از قرص سرماخوردگی بزرگسالان استفاده کنند زیرا این قرص دارای منقبضکنندههای عروقی است و با تنگ کردن عروق موجب تشدید بیماریهای قلبی میشود.
یک هشدار
یکی از عادتهای اشتباه مردم این است که در هنگام سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، دستمالی را که برای عطسه یا سرفه استفاده کردهاند در جیب یا دست خود نگه میدارند و مجدداً آن را مورد استفاده قرار میدهند. این راه بسیار سادهای است که عوامل بیماری دوباره به بدن انتقال یابند و بتوانند باعث تشدید بیماری شوند. بیماران باید دستمال مورد استفاده را پس از یک بار مصرف فوراً دور بیندازند. یک اشتباه معمول دیگر آن است که با فشار، بینی خود را در یک دستمال تمیز میکنند. فشار هوا باعث میشود که مقداری از ترشحات بینی که حاوی ویروسها و میکروبها هستند به سینوسهای زیر چشم انتقال داده شده و باعث عفونت سینوسی شود.
ویروس باهوش!
در علم ژنتیک، ویروس سرماخوردگى از هوشمندترین نوع ویروسها به شمار مىآید. به دلیل آنکه این ویروس به سرعت نسبت به آنتىبیوتیکها مقاوم مىشود. ویروس سرماخوردگى در یک پوشش یا کپسول مخصوص قرار گرفته است که از ویروس محافظت میکند. با از بین رفتن این پوشش، ویروس نیز از بین مىرود. آنتىبیوتیکها نیز این پوشش را مورد حمله قرار مىدهند. حال اگر ساختمان این پوشش کمى تغییر کند ویروس به نوع جدیدى تبدیل مىشود که براى از بین بردن آن نیاز به آنتىبیوتیک جدید و یا مصرف همزمان چندین آنتىبیوتیک است.
ویروس هوشمند بیمارى سرماخوردگى هر سال پوشش خود را کمى تغییر مىدهد. بدین ترتیب با وجود پیشرفتهاى چشمگیر علم پزشکى، سرماخوردگى یک بیمارى جدى و خطرناک به شمار میآید که مىتواند زمینه ابتلا به سایر بیماریها مثلسینوزیت یا عفونتهاى ریوى را در فرد بیمار افزایش دهد. حتی در سنین بالاى 60 سال سرماخوردگىهاى ویروسى میتوانند به مرگ بیمار منجر شوند.
بخند تا سرما نخوری!
طی یک بررسی معلوم شد افرادی که خوشحال و شاد هستند، کمتر از افراد افسرده و عصبانی دچار سرماخوردگی میشوند.
محققین ثابت کردند کسانی که احساس خوبی در درون خود دارند، کمتر علائم سرماخوردگی را از خود نشان میدهند. گروهی از محققان سطح خوشحالی را در 334 نفر ارزیابی کردند. این افراد احساس خود را هنگام آرامش، شادمانی و احساس انرژی زیاد و نیز هنگام افسردگی، اضطراب، خصومت و کینه با کسی بیان کردند. سپس این پژوهشگران یک نوع ویروس سرماخوردگی به نام «رینو ویروس» () اطراف بینی این افراد در هوا رها کردند و دریافتند افرادی که احساس خوبی نسبت به خودشان داشتهاند کمتر و افرادی که احساس بدی نسبت به خود و دیگران داشتهاند، بیشتر دچار سرماخوردگی شدند.
هر چند که افراد آرام و شادمان کمتر علائم سرماخوردگی را نشان دادند، ولی میزان رشد این ویروس در هر دو گروه یکسان بود. دانشمندان بیان کردند بدن افرادی که دارای روحیه خوبی هستند، در پاسخ به عفونت ویروسی کمتر تحریک میشود و مواد کمتری در پاسخ به این عفونت ترشح میکند.
لطفاً جلو نیا!
قطرههای ریز عطسه یا سرفه حدوداً تا مسافت 30 سانتیمتری پراکنده میشوند. محققان میگویند اگر یکی از این قطرهها روی چشم یا بینی شما قرار بگیرد، چند روز بعد به بیماری سرماخوردگی مبتلا میشوید. هرگاه در آسانسور با فردی که سرفه میکند مواجه شدید، رویتان را برگردانید. افراد مبتلا هم باید بکوشند آرام و آهسته سرفه کنند تا سرماخوردگیشان به دیگران منتقل نشود این اصل را باید به کودکان هم آموزش داد.
یک توصیه هم برای خانم خانه
اسکاچهای ظرفشویی را ضد عفونی کنید. بیشتر میکروبهای سرماخوردگی از آشپزخانه منتقل میشوند و یکی از مهمترین عوامل هم اسکاچهای ظرفشویی هستند که برای رشد و نمو میکروبهای سرماخوردگی محیطی گرم و مرطوب را فراهم میکنند.
بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی، روزی دو تا سه مرتبه این اشیاء را در جریان آب جوش قرار دهید. اگر یکی از اعضای خانواده بیمار است، برای احتیاط بیشتر بهتر است تمام لوازم منزل را که بیشتر با آنها در تماس هستند، ضدعفونی کنید.
یک داروی ارزان ارزان
بسیاری از پزشکان معتقدند: غرغره کردن با آب نمک گرم برای تسکین گلودرد فوقالعاده مؤثر است (یک قاشق چایخوری نمک برای هر لیوان آب).
نوشیدن «چای و عسل» هم برای التیام گلودرد تأثیر بهسزایی دارد.
سوپ کمچربی بخورید
مایعات گرم در بی اثر کردن ویروس سرماخوردگی نقش مهمی دارند و نوعی مُسکن محسوب میشوند. سوپ جوجه برای تسکین این بیماری تأثیر فوقالعادهای دارد. این سوپ حاوی پروتئین، ویتامین و مواد معدنی است، که همگی به از بین بردن ویروس سرماخوردگی کمک میکنند.
این طفل کوچک را بپوشان
سرماخوردگی شایعترین بیماری عفونی در انسان است. بچههای کوچکتر از 5 سال مستعدترین گروه سنی برای ابتلا به این بیماری هستند. استعداد ابتلا به طور تدریجی از 5 سالگی تا 20 سالگی کاهش مییابد و سپس ثابت میماند. گفته میشود به طور متوسط، هر کدام از افراد جامعه، در طول یک سال بین 3 تا 5 بار دچار سرماخوردگی میشوند.
سرما بخورید آنتیبیوتیک نخورید
درمان سرماخوردگی، درمان علایم بیماری است. یعنی دارویی برای خود بیماری وجود ندارد و داروها فقط علایم را تخفیف میدهند، تا دوره بیماری طی شود. تأثیر استراحت، نوشیدن مایعات کافی و رژیم غذایی به همان اندازه داروهای شناخته شده است.
در یک سرماخوردگی هیچ موردی برای استفاده از آنتیبیوتیکها وجود ندارد. مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها گذشته از اینکه از نظر اقتصادی باعث خسارات زیادی به کشور میشود، باعث ایجاد مقاومت دارویی باکتریها هم میشود. نمونه واضح آن دارویی مشهور به نام آمپیسیلین است که تا چند سال پیش بر اغلب عفونتهای تنفسی فوقانی مؤثر بود، اما امروزه به دلیل اینکه بسیاری از باکتریها به آن مقاوم شدهاند، دیگر کمتر استفاده میشود.
چند باور غلط درباره سرماخوردگی کودکان
1. بالاخره این سیگار لعنتی به درد خورد!
برخی از والدین با دود سیگار سعی در کاهش درد گوش دارند در حالی که این کار اصلاً فایده ندارد. البته گرم کردن ناحیه دردناک کمی تسکیندهنده است، منتها دود سیگار به ویژه اگر کودک آلرژی داشته باشد، بیماری او را تشدید میکند.
2. تو کماشتها شدهای غذای بیشتری بخور!
خیر، در اینجا مادر باید تعداد دفعات غذا دادن را بیشتر کند، نه اینکه او را وادار به خوردن غذای بیشتری در یک وعده کند.
اگر کودک شیرخوار بود، باید فواصل شیردهی کمتر شود. از مایعات زیاد استفاده شود. محدودیت غذایی را هم برای کودک ایجاد نکنیم البته اگر آلرژی در کار نبود، چون کودک در این دوره کماشتها است و با محدودیت غذایی ممکن است زیاد وزن از دست بدهد.
3. وای! کودکم تشنج نکند
مقدار تب در سرماخوردگیها خفیف است و در ضمن، کودک زیر شش ماه هنگام تب به هیچوجه تشنج نمیکند، مگر این که بیماری دیگری در کار باشد.
اینجا آنجا همهجا
ویروسهای سرماخوردگی در همهجا وجود دارد، حتی روی کنترل تلویزیون یا کلید برق. ویروسها معمولاً از طریق تماس دست آلوده با چشم و بینی وارد بدن میشود و به مدت سه ساعت بر روی اشیاء زنده میمانند. ویروس به تنهایی از طریق هوا انتقال نمییابد. فرد مبتلا به هر شیء که دست بزند آن را آلوده میکند. پس یادتان باشد در هر فرصتی دستتان را بشویید.
چند نسخه هم از حکیمباشی
* یک قاشق دسرخوری از گیاه خشک مرزنگوش را در یک لیوان آب جوش، ده دقیقه دم کرده، روزی دو یا سه فنجان بنوشید. هنگام ابتلا به زکام بهتر است چند قطره از این دم کرده را در بینی بچکانید و با آن داخل بینی را شستوشو دهید. همچنین بخور مرزنگوش هوا را از میکروبها پاک کرده و پشه و حشرات را فراری میدهد.
گلها و گیاهان شفابخش، ص217
* آویشن تازه و خشک را در عفونتهای ریوی و زکام مصرف میکنند. باید یک مشت آویشن را در یک لیتر آب جوشانده، و آن را صاف کرد و 250 گرم عسل به آن اضافه نمود و هر روز چهار تا شش قاشق آن را مصرف کرد.
* از پیاز نوشابهای گوارا میسازند که در موقع ابتلا به گریپ و پس از آن، آن را مصرف میکنند. برای تهیه این نوشابه باید دو پیاز متوسط را به قطعات و برشهای نازکی ببرید آن را در نیم لیتر آب یک شب خیس کرده و هر روز یک لیوان کوچک در فاصله صرف غذا و شب به موقع خواب از آن مصرف کنید.
طبیب خانواده، ص301
* انجیر برای نرم کردن سینه و رودهها دارای خاصیت معروفی است و اگر چهل تا 120 گرم انجیر خشک را با یک لیتر آب بجوشانید، جوشاندهای به دست میآید که برای زکامهای شدید و تورم حنجره مفید است.
میوهها و سبزیهای شفابخش، ص167
* خرما، سرشار از ویتامینهای C، B، A، و دارای کلسیم، فسفر، آهن و منیزیوم است. مزه شیرین و خاصیت دفع خلط آن زیاد است به همین جهت 60 گرم آن را در یک لیتر آب میجوشانند و جوشانده آن را در مورد زکام، دردگلو و تمام عفونتهای ریوی مصرف میکنند.
همان، ص170
* پاچه گوسفند برای خشونت زبان، سینه و حلق و سرفه حار نافع است.
نجات از مرگ مصنوعی، ج5، ص98
* تخمه آفتابگردان، درمان سرفه [است] و اخلاط را نرم میکند.
اعجاز خوراکیها، ص135
* عدس را در آب بپزید و آب آن را بخورید تا سینه شما را نرم کند. زیاد خوردن آن زیانآور است.
اسرار خوراکیها،ص239
* سنجد، برای سینه بسیار مفید است. همچنین انواع کدو نرمکننده سینه و خنککننده میباشد.
همان، ص235
* شلغم، غذای بسیار مفیدی است که قوه بینایی را تقویت و اخلاط سینه را سهل و آسان میکند و برای رفع سرماخوردگی بسیار مفید است.
اعجاز خوراکیها، ص145
* اگر شلغم را خورد کنند و 100 گرم آن را در یک لیتر شیر یا آب بجوشانند، نوشابهای به دست میآید که برای سینه فوقالعاده مفید است. همچنین میشود وسط شلغم را گود کرده و در گودی آن شکر ریخت، پس از مدتی شربت غلیظی در آنجا به وجود میآید که بچهها آن را خیلی دوست دارند.
میوهها و سبزیهای شفابخش، ص